ფინანსური ცოდნა სამწუხაროდ, სკოლაში არ ისწავლება, რის გამოც უამრავი ადამიანი აწყდება სახსრების არასწორად განაწილების პრობლემას. შედეგად, ზოგი მუდმივად იღებს სესხს, ზოგი კი ზედმეტად აკეთებს დანაზოგს, რითიც ფაქტობრივად ყველაფერზე უარს ამბობს. იმისათვის, რომ უკიდურესობაში არ გადავარდეთ, ფულის ხარჯვის რეგულირებაში დაგეხმარებათ 5 ოქროს წესი.
საფეხურები:
გრძელვადიანი დაგეგმვა
მნიშვნელოვანია წინასწარ დაგეგმოთ დიდი ხარჯები, რათა შეაფასოთ საჭირო თანხის დაგროვების შესაძლებლობა და ნახოთ საბოლოო მიზანი, თუ როგორ დაზოგოთ ყოველდღიურ შესყიდვებზე. ექსპერტები გვირჩევენ ყოველწლიურად შეადგინოთ იმ მნიშვნელოვანი ხარჯების სია, რომელთა წინაშეც დადგებით მომდევნო 12 თვის განმავლობაში. როგორც წესი, ეს სია მოიცავს დასვენებას, სეზონური ტანსაცმლისა და ფეხსაცმლის ყიდვას, გადასახადების გადახდას, ტრენინგებს და გეგმიურ სამედიცინო მომსახურებას.
შეაფასეთ სავარაუდო თანხები, რომლებიც საჭირო იქნება გრძელვადიანი სიის თითოეული ნივთისთვის. შემდეგ გაყავით ისინი თვეების რაოდენობაზე, რომელიც დარჩენილია დაგეგმილ ხარჯებამდე. თითოეული ნივთისთვის მიიღებთ მიახლოებით თანხას, რომელიც უნდა მოხმარდეს დანაზოგს. მაგალითად, თუ 7 თვეში შვებულება გეკუთვნით და მასზე დახარჯვა შეადგენს დაახლოებით 1000 ლარს, მაშინ თვეში დაახლოებით 142 ლარის დაზოგვა მოგიწევთ.
ეს მეთოდი საშუალებას გაძლევთ დაინახოთ თქვენი ხარჯები გრძელვადიან პერსპექტივაში და ობიექტურად გაიგოთ, რისი საშუალება გაქვთ და რა ფინანსური მიზნებია გონივრული პირველ რიგში.
ხარჯების მკაფიო განაწილება
გაანალიზეთ თქვენი ყოველთვიური ხარჯები და დაყავით ისინი ორ კატეგორიად: სავალდებულო და მეორეხარისხოვანი. სავალდებულო ხარჯების ნუსხაში იქნება ქირა, სესხის გადახდა, საკვების შესყიდვა, სამსახურის გზის ხარჯი. მეორადი ხარჯების ჯგუფში შეიძლება შედიოდეს სასიამოვნო წვრილმანები, რომლებსაც დროდადრო იძენთ: კაფეების, სილამაზის სალონების მონახულება, ტანსაცმლის, ფეხსაცმლის, გაჯეტების ყიდვა, სახლისთვის შოპინგი.
ფინანსური ექსპერტები გვირჩევენ ამ ორი პუნქტის ხარჯების დაყოფას ყოველთვიური ბიუჯეტის 50% და 30% თანაფარდობით. ამრიგად, მიღებული სახსრების მინიმუმ ნახევარი უნდა წავიდეს ძირითად საჭიროებებზე, ხოლო მხოლოდ მესამე ნაწილი მეორად საჭიროებებზე. დანარჩენი 20% სასურველია შეინახოს ოჯახის ბიუჯეტში დანაზოგის ან ინვესტიციის სახით.
შემდეგი ნაბიჯი არის იმ ხარჯების იდენტიფიცირება, რომელთა დაზოგვაც შესაძლებელია. მაგალითად, ლანჩის დროს კაფეში სტუმრობა შეიძლება შეიცვალოს სახლიდან წაღებული საკვებით. ტანსაცმლის ყიდვისას ყურადღება მიაქციეთ უფრო ბიუჯეტურ ბრენდებს, ან არ განაახლოთ თქვენი გარდერობი გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, თუ თქვენი კარადა უკვე სავსეა ნივთებით.
გონივრული დანაზოგი
გონივრული ეკონომიკა, პირველ რიგში, ფულთან ფრთხილი დამოკიდებულებაა. მაგალითად, რატომ ყიდულობთ სასურსათო ნივთებს სახლთან ახლოს მაღაზიაში გაბერილ ფასებში, თუ კვირაში ერთხელ შეგიძლიათ შეიძინოთ ფასდაკლებით ჰიპერმარკეტში აქციებზე? სხვადასხვა აპლიკაციები, დიდი მაღაზიების ელექტრონული კატალოგები საშუალებას გაძლევთ შეადაროთ სხვადასხვა საქონლის ღირებულება და შეიძინოთ ისინი საუკეთესო ფასებში.
დაუფიქრებელი შესყიდვებისგან თავის დასაცავად წინასწარ შედგენილი სია დაგეხმარებათ, რომელიც მკაცრად უნდა დაიცვათ. იდეალურ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, უმჯობესია მენიუ დაგეგმოთ ერთი კვირის ან თუნდაც ერთი თვის განმავლობაში, რათა იყიდოთ ზუსტად ის, რაც გჭირდებათ და არაფერი დაგავიწყდეთ. და რა თქმა უნდა, არ უნდა წახვიდეთ სასურსათო მაღაზიაში ცარიელ კუჭზე.
სავალდებულო დანაზოგი
სავსებით ლოგიკურია, რომ დაზოგვის ჩვევის გარეშე არასოდეს იქნება ნამდვილად სასიამოვნო ხარჯვა. დაგვიანებულ დაკმაყოფილებაზე ნაღდი ფულის გამოყოფის იდეალურ ფორმულაში სასურველია ბიუჯეტის 20%-მდე გამოყოფა თვეში. მაგრამ მათთვის, ვინც არ არის მიჩვეული ამ სქემის მიხედვით ცხოვრებას, ასეთი თანხა შეიძლება არარეალური ჩანდეს.
რა თქმა უნდა, სჯობს ეტაპობრივად მივუდგეთ დაზოგვის ჩვევას. ამისათვის დაიწყეთ თქვენი ბიუჯეტის მინიმუმ 10%-ის დაზოგვა “შავი დღისთვის”. გადარიცხეთ თანხები, მაგალითად, შევსებად დეპოზიტზე, რათა ნაკლები ცდუნება იყოს დახარჯვის. ექსპერტები გვირჩევენ ფულის დაზოგვას ხელფასის მიღებისთანავე, ვიდრე დაელოდოთ თვის ბოლოს. იმედები, რომ ყველა სავალდებულო და მეორადი ხარჯის შემდეგ შესაძლებელი იქნება გარკვეული თანხის გამოყოფა, როგორც წესი, არ მართლდება.
სწორი მოტივაცია
ფულის კარგად მართვა იწყება სწორი მოტივირებით. უპირველეს ყოვლისა, თუ თქვენ გაქვთ გლობალური მიზანი, რომლის მიღწევაც დაგეხმარებათ ხარჯების კონტროლში. ეს შეიძლება იყოს საკუთარი სახლის ან ახალი მანქანის ყიდვა, იპოთეკის გადახდა, ზღვაზე გასვლა, ბინის რემონტი. თქვენს წინაშე მნიშვნელოვანი და სასურველი მიზნის დანახვით, გაგიადვილდებათ წარმავალ ფინანსურ ცდუნებებთან გამკლავება.
მაშინაც კი, თუ ოცნება არარეალურია, არსებობს მხოლოდ ორი გზა – დაუსრულებლად გადადოთ მისი განხორციელება და დაიწყოთ მოქმედება ახლავე. დაე, ბინის ყიდვის დანაზოგი სრულიად უმნიშვნელო მოგეჩვენოთ, მაგრამ არსაიდან არ გამოჩნდება, სანამ ახალ ფეხსაცმელს შორის არ გააკეთებთ არჩევანს და ამ უკანასკნელის სასარგებლოდ გადადგამთ ნაბიჯს საკუთარი სახლისკენ.
ასევე მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ფულისადმი გონივრული მიდგომა არ გულისხმობს ხარჯების მთლიან შემცირებას. სასიამოვნო წვრილმანები და ხარჯები უნდა დარჩეს თქვენს ცხოვრებაში, წინააღმდეგ შემთხვევაში არც ერთი ოცნება და მიზანი არ გიშველის მუდმივი უკმაყოფილების გრძნობისგან. პირიქით, ფულისადმი დაბალანსებული და მოწესრიგებული მიდგომა თქვენს ცხოვრებაში სიმშვიდესა და თავდაჯერებულობას შემოიტანს.