ის აუცილებელია ძვლებისა და კბილების ჯანმრთელობისთვის, ასევე მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ნერვული სისტემის, კუნთების და გულის ფუნქციონირებაში. კალციუმის დეფიციტი შეიძლება გახდეს მრავალი ჯანმრთელობის პრობლემის მიზეზი, ამიტომ მნიშვნელოვანია მისი საკმარისი რაოდენობით მიღება.
კალციუმის როლი ორგანიზმში:
- ძვლებისა და კბილების ჯანმრთელობა: კალციუმის 99% ძვლებში და კბილებშია კონცენტრირებული. ის უზრუნველყოფს მათ სიმტკიცეს და სიმკვრივეს.
- კუნთების ფუნქცია: კალციუმი აუცილებელია კუნთების შეკუმშვისთვის, მათ შორის გულის კუნთის მუშაობისთვის.
- ნერვული სისტემა: კალციუმი მონაწილეობს ნერვული იმპულსების გადაცემაში, რაც აუცილებელია ნერვული სისტემის გამართული ფუნქციონირებისთვის.
- სისხლის შედედება: კალციუმი მნიშვნელოვანია სისხლის შედედების პროცესში.
- ჰორმონების გამოყოფა: კალციუმი მონაწილეობს ზოგიერთი ჰორმონის გამოყოფაში.
კალციუმის ნორმა სისხლში:
სისხლში კალციუმის ნორმალური დონე მერყეობს 8.8-დან 10.4 მგ/დლ-მდე (2.2-2.6 მმოლ/ლ). ეს მაჩვენებელი შეიძლება განსხვავდებოდეს ლაბორატორიის მიხედვით.
კალციუმის ნაკლებობის ნიშნები:
-0:13
კალციუმის ნაკლებობა, ანუ ჰიპოკალციემია, შეიძლება გამოვლინდეს შემდეგი სიმპტომებით:
- კუნთების კრუნჩხვები და სპაზმები
- კუნთების სისუსტე
- დაბუჟება და ჩხვლეტა ხელებსა და ფეხებში
- გულის რითმის დარღვევა
- მეხსიერების პრობლემები
- გაღიზიანებადობა
- ძვლების ტკივილი და მტვრევადობა
- კბილების დაზიანება
- რაქიტი ბავშვებში.
რა არის ოსტეოპოროზი:
ოსტეოპოროზი არის დაავადება, რომელიც ხასიათდება ძვლების სიმკვრივის შემცირებით და მათი მტვრევადობის გაზრდით. ის ხშირად ვითარდება კალციუმის და D ვიტამინის ნაკლებობის ფონზე. ოსტეოპოროზი განსაკუთრებით საშიშია ხანდაზმულებისთვის, რადგან ზრდის მოტეხილობების რისკს.
როგორ დავიცვათ თავი კალციუმის დეფიციტისგან:
- მიირთვით კალციუმით მდიდარი საკვები: რძის პროდუქტები (რძე, ყველი, იოგურტი), მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული (ბროკოლი, კომბოსტო), თევზი (სარდინი, ორაგული), თხილი და თესლი.
- მიიღეთ საკმარისი D ვიტამინი: D ვიტამინი ხელს უწყობს კალციუმის შეწოვას ნაწლავებიდან. მისი მიღება შესაძლებელია მზის სხივების ზემოქმედებით ან საკვები დანამატების სახით.
- ივარჯიშეთ რეგულარულად: ფიზიკური აქტივობა ხელს უწყობს ძვლების სიმკვრივის შენარჩუნებას.
- მოერიდეთ მავნე ჩვევებს: მოწევა და ალკოჰოლის ჭარბი მოხმარება უარყოფითად მოქმედებს ძვლების ჯანმრთელობაზე.
D ვიტამინის როლი კალციუმის ცვლაში:
D ვიტამინი აუცილებელია კალციუმის ნაწლავებიდან შეწოვისთვის. ის ასევე ხელს უწყობს კალციუმის შეწოვას თირკმელებიდან და მის შენარჩუნებას ძვლებში. D ვიტამინის ნაკლებობა იწვევს კალციუმის დეფიციტს, მაშინაც კი, თუ ადამიანი საკმარის კალციუმს იღებს საკვებთან ერთად.
კალციუმის ნაკლებობა ბავშვებში:
ბავშვებში კალციუმის ნაკლებობა შეიძლება გამოვლინდეს შემდეგი სიმპტომებით:
- რაქიტი (ძვლების დეფორმაცია)
- კბილების გვიანი ამოსვლა
- კუნთების სისუსტე
- გაღიზიანებადობა
- ცუდი ძილი
თუ შეამჩნევთ ამ სიმპტომებს, მიმართეთ ექიმს. ბავშვებისთვის კალციუმის და D ვიტამინის საკმარისი მიღება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ზრდისა და განვითარებისთვის.
კალციუმის სიჭარბე:
კალციუმის ჭარბი რაოდენობა, ანუ ჰიპერკალციემია, ასევე შეიძლება იყოს საშიში. მისი სიმპტომებია:
- გულისრევა და ღებინება
- ყაბზობა
- ხშირი შარდვა
- თირკმელებში კენჭების წარმოქმნა
- კუნთების სისუსტე
- გონების დაბინდვა
- დეპრესია
კალციუმის სიჭარბე შეიძლება გამოწვეული იყოს საკვები დანამატების ჭარბი მიღებით, ზოგიერთი დაავადებით (მაგალითად, ჰიპერპარათირეოზი) ან მედიკამენტებით.
რა უნდა ვიცოდეთ:
- კალციუმის მიღება საკვები დანამატების სახით უნდა მოხდეს ექიმის რეკომენდაციით.
- კალციუმის და D ვიტამინის მიღება ერთად უფრო ეფექტურია.
- კალციუმის შეწოვას აფერხებს ზოგიერთი საკვები (მაგალითად, დიდი რაოდენობით მარილი, კოფეინი და ალკოჰოლი).
- კალციუმის პრეპარატების მიღებისას გაითვალისწინეთ, რომ ზოგიერთი მედიკამენტი ურთიერთქმედებს კალციუმთან და ამიტომ მიღებამდე კონსულტაცია გაიარეთ ექიმთან.
კალციუმი აუცილებელია ჯანმრთელობისთვის, მაგრამ მნიშვნელოვანია მისი მიღება სწორი რაოდენობით. ჯანსაღი კვება, რეგულარული ვარჯიში და ექიმთან კონსულტაცია დაგეხმარებათ კალციუმის ბალანსის შენარჩუნებაში.